Het gemeente wapen van Oldenzaal werd met het besluit van de Hoge Raad van Adel op 24 november 1819 aan de gemeente bevestigd, waarschijnlijk toen nog zonder kroon.
De vlag van Oldenzaal is op 17 september 1992 bij raadsbesluit vastgesteld als de gemeentelijke vlag van de gemeente Oldenzaal.
Bronstijd
Bij grafheuvels, in de wijk "De Thij" , zijn sieraden en gebruiksvoorwerpen gevonden die bewijzen dat in de late bronstijd, zo'n 4500 jaar voor Christus, in de omgeving van Oldenzaal mensen hebben gewoond: het Trechterbekervolk.
Aan de Zandhorstlaan twee gevonden zeldzame standvoetbekers. (Ons Oldenzaal 2009 pagina 15 jaargang 4 nummer 2).
Romeinse tijd
In de Romeinse tijd (753 voor Christus tot 476 na Christus) woonden in de omgeving van Oldenzaal hoogstwaarschijnlijk Tubanten. In Oldenzaal zijn enkele Romeinse munten uit de eerste eeuw na Christus gevonden.
Romeinse munt van keizer Posthumus in 1937 gevonden in de Bisschopstraat (coll. Palthe-museum).
Middeleeuwen
Mogelijk heeft missionaris Plechelmus rond 765 in Oldenzaal een kerk gesticht, die gewijd was aan de heilige Paus Silvester I.
De naam Oldenzaal komt voor de eerste keer voor in een oorkonde van 21 maart 806-809 geschreven door bisschop Ludger van Münster. In de tweede helft van de achtste eeuw maakte Oldenzaal deel uit van het Frankenrijk onder koning Pepijn III. Oldenzaal lag op een strategisch kruispunt van wegen. waarbij de militaire functie nog voorop stond.
In 954 liet bisschop Baldericus de Plechelmuskerk bouwen en stichtte een college van kanunniken en voegde dit toe aan de kerk. Oldenzaal werd een belangrijk kerkelijk centrum. In 1049 kreeg de bisschop van Utrecht van keizer Hendrik III voor Oldenzaal het recht op een week- en een jaarmarkt. Ergens tussen 1233 en 1249 kreeg Oldenzaal stadsrechten van Otto van Holland, bisschop van Utrecht. Voor alle zekerheid wordt 1249 aangehouden dat Oldenzaal zich een stad mag noemen.
Op 25 juni 1492 legde de Helmichbrand vrijwel geheel Oldenzaal in de as.
Aan het eind van de Middeleeuwen krijgt Oldenzaal een Heilige-Geest- gasthuis, waar zieken terechtkunnen. Ook wordt er een begijnhuis gesticht, dat later uitgroeit tot het Sint-Agnesklooster.
Tekening van het Agnesklooster Palthe-museum
Tachtigjarige Oorlog (1568 - 1648)
Op 1 augustus 1605 wordt Oldenzaal ingenomen door Ambrosius Spinola waardoor het weer in Spaanse handen komt. Voor de overwegend katholieke bevolking van Oldenzaal is dat een bevrijding, want nu kan dit geloof weer vrijelijk uitgeoefend worden.
Nieuwe geschiedenis
Na de Vrede van Münster in 1648 wordt publieke uitoefening van het katholieke geloof onderdrukt. De Plechelmuskerk wordt eeuwen gebruikt door hervormden. Pas in de Franse tijd komt hier verandering in en komt de kerk weer ter beschikking van de katholieken. De Oldenzaalse bevolking blijft grotendeels rooms-katholiek en na de Franse tijd wordt Oldenzaal vanwege de katholieke herleving dan ook gezien als een "Twents rooms bolwerk".
Ratificatie van de Vrede van Münster door Spaanse en Nederlandse onderhandelaars (Gerard ter Borch, 1648)
In de negentiende eeuw komt de textielindustrie op in Oldenzaal. Er verrijzen fabrieken van Gelderman, Molkenboer en Zwartz. Na de aanleg van de Autobaan A1 komt in Oldenzaal de bedrijvigheid tot grotere bloei. Transportbedrijven, maar ook meubelboulevards geven een economische impuls aan de stad.
kaart van Oldenzaal van Joannes Blaeu uit 1649
Op de kaart van Blaeu staan tussen de 350 en 400 stenen huizen met zo'n 600 inwoners.
1900 aantal inwoners 5.502
1909 aantal inwoners 6.658
1919 aantal inwoners 7.685
1931 aantal inwoners 10.000
Sesanna Maria Berdina Oude Lohuis, dochter van het echtpaar B. Oude Lohuis-Achterbos
Zo'n 30 jaar later (circa 1960): De familie Slot-Oude Lohuis. Mevrouw Suze Slot-Oude Lohuis (de 10.00ste inwoonster) met dochter en echtgenoot Ben Slot met zoon Hans.
1940 aantal inwoners 10.559
1947 aantal inwoners 12.173
In 1955 vindt de annexatie van Berghuizen plaats en komen er op 1 juli van dat jaar 4.300 inwoners bij. Dat brengt het aantal inwoners op zo'n 18.000. De annexatie werd groots gevierd. Er was een concours hippique, een wielerronde, een voetbalwedstrijd, een wandeltocht voor de jeugd en een kinderoptocht voor de allerkleinsten. Alle leerlingen van de scholen kregen een medaille als herinnering.
5 mei 1960 aantal inwoners 20.000
De 20.000e inwoner van Oldenzaal, Annette Sombekke, wordt ingeschreven. Locatie oude gemeentehuis in de Kerkstraat met links burgemeester de Vries, dhr. H. Sombekke en gemeentesecretaris Van Hoek. copyright fotoarchieftwente.nl
mei/juni 1973 aantal inwoners 25.000
1980 aantal inwoners 28.134
Op 31 januari 2022 woonden er 31.788 mensen (bron: CBS).
Burgemeester Patrick Welman toont de onderscheiding van de Leukste Gemeente van Nederland (foto Carlo ter Ellen in de Twentsche Courant Tubantia)
Zondag 12 mei 2024 werd Oldenzaal gekozen als de "Leukste Gemeente van Nederland", en mag zich deze titel een jaar lang gebruiken. De verkiezing was georganiseerd door het AD (Algemeen Dagblad) in samenwerking met de regionale dagbladen van DPG. Volgens de rapporten scoort Oldenzaal goed op de thema's natuur, scholen, openbaar vervoer en ook als bruisende stad. Aan de verkiezing deden ruim 300 gemeenten mee. Oldenzaal scoorde met ruim 8,5 het beste gevolgd door Rijssen-Holten met 8,4 en op de vierde plaats Winterswijk, gevolgd door Borne.
Bronnen:
Wikipedia
Boek: Een geschiedenis van Oldenzaal door Mr. G.J.J.W. Weustink
Boek: Canon van Oldenzaal
Boek: Oldenzaal verzamel(t)d
Foto's o.a. Google afbeeldingen
Twentsche Courant Tubantia van 13 mei 2024
Maak jouw eigen website met JouwWeb